Gdy zaczynamy gorzej widzieć, zazwyczaj odwlekamy wizytę w okulisty, gdyż boimy się nieprzyjemnych badań. To ogromny błąd. Podstawowe badania są całkowicie bezpieczne i bezbolesne, a dzięki nim udaje się zapobiec większości groźnych chorób oczu i wzroku. Większość z nas zna je dobrze, jednak nie potrafimy ich dokładnie nazwać i wskazać, jaki jest ich cel. Warto poznać je bliżej.
Wywiad z pacjentem
Badania zawsze poprzedzone są dokładnym wywiadem z pacjentem. Lekarz pyta go powód wizyty, a także dotychczasowe schorzenia okulistyczne. Pacjent będzie pytany również o choroby ogólne, które mogą wpływać na działanie narządu wzroku (np. nadciśnienie, cukrzyca itp.).
Badanie ostrości widzenia
Badanie ostrości widzenia do dali polega na czytaniu optotypów (liter, cyfr, obrazków) z odległości 5 metrów. Oczy badane są oddzielnie – gdy jedno oko czyta, drugie powinno być szczelnie zasłonięte. Do badania wykorzystuje próbną ramkę okularową ze zmiennymi szkłami lub urządzenie o nazwie foropter. Do badania widzenia z bliży lekarz wykorzystuje specjalne tablice, z których pacjent czyta z odległości około 30 centymetrów. Podczas tego badania lekarz dobiera próbne szkła, by przepisać pacjentowi odpowiednie okulary korekcyjne.
Pomiar ciśnienia wewnątrzgałkowego
Do badania ciśnienia wewnątrzgałkowego używa się nowoczesnych tonometrów. W maszynach bezdotykowych polega ono na dmuchnięciu w oko, inną metodą badania jest podanie znieczulenia kroplowego i kontakt z okiem.
Szczegółowe badanie oka
Kolejnym badaniem jest badanie oka w lampie szczelinowej. Urządzenie to powiększa obraz oka, dzięki czemu lekarz może dokładnie obejrzeć jego poszczególne odcinki. Rola pacjenta polega na oparciu brody i czoła na specjalnych podpórkach, badanie jest bezdotykowe. W niektórych przypadkach pacjentowi podaje się krople rozszerzające źrenice, by lekarz miał lepszy widok. W tym przypadku, dopóki nie przestaną one działać, pacjent może mieć problemy z widzeniem bliży, w związku z czym na badanie nie powinien przyjeżdżać samochodem. Po badaniu powinien też unikać mocnego słońca, ważne więc, by zabrał ze sobą okulary przeciwsłoneczne. Jeśli podczas podstawowych badań lekarza coś zaniepokoi, zleci on dodatkowe badania, które w ogromnej większości są również bezbolesne i nieinwazyjne.
Badanie dna oka
Jednym z ważniejszych badań okulistycznych jest badanie dna oka, które pozwala na ocenę stanu tarczy nerwu wzrokowego, naczyń krwionośnych oraz siatkówki. W trakcie tego badania lekarz używa oftalmoskopu, czyli specjalnego urządzenia doświetlającego i powiększającego obraz wnętrza oka. Przed badaniem pacjentowi podaje się krople rozszerzające źrenice, aby umożliwić lekarzowi dokładne obejrzenie dna oka. Badanie to jest bezbolesne, ale może powodować tymczasowe zaburzenia ostrości widzenia, dlatego warto zabrać ze sobą okulary przeciwsłoneczne i unikać samodzielnego prowadzenia pojazdów.
Badanie pola widzenia
Badanie pola widzenia pozwala na ocenę zakresu widzenia pacjenta na obwodzie. Jest to istotne w diagnostyce takich schorzeń jak jaskra czy choroby nerwu wzrokowego. Podczas badania pacjent siedzi przed ekranem komputerowym i obserwuje punkt centralny, reagując na pojawiające się bodźce świetlne na obwodzie. Test pola widzenia jest nieinwazyjny i bezbolesny, jednak wymaga skupienia i współpracy ze strony pacjenta.
Badanie rogówki i soczewki
W celu oceny stanu rogówki i soczewki okulistyczne wykorzystuje się mikroskop o nazwie biomikroskop. Podczas badania lekarz ocenia przejrzystość, grubość oraz powierzchnię rogówki, a także strukturę soczewki. Badanie to pozwala na wykrycie ewentualnych zmian patologicznych, takich jak blizny, zaniki, zaczerwienienia czy zaćma. Jest to badanie bezbolesne i nieinwazyjne, jednak wymaga współpracy pacjenta, który musi utrzymać nieruchomość głowy i skupić wzrok na wskazanym punkcie.
Podsumowując, podstawowe badania okulistyczne są kluczowe dla utrzymania zdrowia oczu i dobrego wzroku. Warto regularnie poddawać się tym badaniom, nawet jeśli nie doświadczamy żadnych objawów chorób oczu. Wczesne wykrycie potencjalnych problemów pozwala na skuteczne leczenie i zapobieganie poważniejszym komplikacjom. Pamiętajmy, że większość badań okulistycznych jest bezbolesna, nieinwazyjna i trwa stosunkowo krótko, a ich korzyści dla naszego zdrowia są nieocenione.
